Перевод: со всех языков на английский

с английского на все языки

supreme chamber

  • 1 NIK

    m, f inv. (G NIK-u) (= Najwyższa Izba Kontroli) Supreme Chamber of Control
    * * *
    abbr
    ( =Najwyższa Izba Kontroli) Supreme Control Chamber
    * * *
    abbr.
    (= Najwyższa Izba Kontroli) Supreme Board of State Audit; ( oficjalnie zalecana nazwa) Supreme Chamber of Control.

    The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > NIK

  • 2 верхняя палата

    1) General subject: second chamber (парламента), the Upper House, upper House
    4) Diplomatic term: Upper Chamber (парламента), Upper House (палата лордов в Великобритании, сенат в США и т.д.), second chamber (в парламенте)
    5) Irish: Seanad Eireann
    6) leg.N.P. upper house or chamber
    7) Makarov: Upper House (палата лордов - в Англии; сенат - в США), chamber (парламента)

    Универсальный русско-английский словарь > верхняя палата

  • 3 izba

    - by; -by; loc sg - bie; f
    ( pomieszczenie) room; ( w parlamencie) house, ( urząd państwowy) chamber

    Izba Gmin/Lordów — the House of Commons/Lords

    * * *
    f.
    1. (= pokój, pomieszczenie) room, chamber; izba chorych infirmary; izba dziecka children shelter; izba porodowa delivery room; izba przyjęć admission room, reception room; izba wytrzeźwień detoxification center; pot. drunk tank; izba pamięci memorial room; izba żołnierska barrack room.
    2. (jednostka organizacyjna, instytucja) chamber; izba handlowa chamber of commerce; izba lekarska physicians' chamber; izba adwokacka lawyers' chamber; izba morska marine chamber; izba rozrachunkowa clearing-house.
    3. polit. ( organ państwowy) house, chamber; Izba Reprezentantów parl. the House of Representatives; Izba Lordów/Gmin parl. the House of Lords/Commons; izba niższa/wyższa parlamentu parl. the lower/upper house of parliament; Izba Gwiaździsta hist. the Star Chamber; Izba Skarbowa the Internal Revenue Service; Najwyższa Izba Kontroli the Supreme Control Chamber.

    The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > izba

  • 4 अन्तर् _antar

    अन्तर् ind. [अम्-अरन्-तुडागमश्च Uṇ.5.6, अमेस्तुट् च]
    1 (Used as a prefix to verbs and regarded as a preposition or गति) (a) In the middle, between; in, into, inside; ˚हन्, ˚धा, ˚गम्, ˚भू, ˚इ, ˚ली &c. (b) Under.
    -2 (Used adverbially) (a) Between, be- twixt, amongst, within; in the middle or interior, inside (opp. वहिः); अदह्यतान्तः R.2.32 burnt within himself, at heart; अन्तरेव विहरन् दिवानिशम् R.19.6 in the palace, in the harem; so ˚भिन्नं भ्रमति हृदयम् Māl. 5.2; अन्तर्विभेद Dk.13; यदन्तस्तन्न जिह्वायाम् Pt.4.88; अन्तर्यश्च मृग्यते V.1.1 internally, in the mind. (b) By way of seizing or holding; अन्तर्हत्वा गतः (हतं परिगृह्य).
    -3 (As a separable preposition) (a) In, into, between, in the middle, inside, within, (with loc.); निवसन्नन्तर्दारुणि लङ्घ्यो वह्निः Pt.1.31; अन्तरादित्ये Ch. Up., अन्तर्वेश्मनि Ms.7 223; Y.3.31; अप्स्वन्तरमृतमप्सु Rv.1. 23.19. अप्सु मे सोमो$ब्रवीदन्तर् विश्वानि भेषजा ibid. (b) Between (with acc.) Ved. अन्तर्मही बृहती रोदसीमे Rv. 7.87.2; अन्तर्देवान् मर्त्यांश्च 8.2.4; हिरण्मय्योर्ह कुश्योरन्तर- वहित आस Śat. Br. (c) In, into, inside, in the interior, in the midst (with gen.); प्रतिबलजलधेरन्तरौर्वायमाणे Ve. 3.7; अन्तःकञ्चुकिकञ्चुकस्य Ratn.2.3; बहिरन्तश्च भूतानाम् Bg.13.15; त्वमग्ने सर्वभूतानामन्तश्चरसि साक्षिवत् Y.2.14; लघुवृत्तितया भिदां गतं बहिरन्तश्च नृपस्य मण्डलम् Ki.2.53; अन्तरीपं यदन्तर्वारिणस्तटम् Ak.; oft. in comp. at the end; कूपान्तः पतितः Pt.5; सभान्तः साक्षिणः प्राप्तान् Ms.8.79; दन्तान्तरधि- ष्ठितम् Ms.5.141 between the teeth; उत्पित्सवो$न्तर्नदभर्तुः Śi.3.77; also in compound with a following word; अहं सदा शरीरान्तर्वासिनी ते सरस्वती Ks.4.11.
    -4 It is fre- quently used as the first member of compounds in the sense of 'internally', 'inside', 'within', 'in the inte- rior', 'having in the interior', 'filled with', 'having concealed within', or in the sense of 'inward', 'internal', 'secret', 'hidden' &c., forming Adverbial, Bahuvrīhi or Tatpuruṣa compounds; कुन्दमन्तस्तुषारम् (Bah. comp.) Ś.5.19 filled with dew; ˚स्तोयम् (Bah. comp.) Me.66; अन्तर्गिरि (Adv. comp.) Ki.1.34; ज्वलयति तनूमन्तर्दाहः (Tat. comp.) U.3.31; so ˚कोपः, ˚कोणः, ˚आकूतम् &c.
    -5 It is also supposed to be a particle of assent (स्वीकारार्थक). (Note. In comp. the र् of अन्तर् is changed to a visarga before hard consonants, as अन्तः- करणम्, अन्तःस्थ &c.). [cf. L. inter; Zend antare; Goth. undar; Pers. andar; Gr. entos;].
    -Comp. -अंसः the breast (= अंतरा-अंस q. v.).
    -अग्निः inward fire, the fire which stimulates digestion; दीप्तान्तरग्निपरिशुद्धकोष्ठः Susr.
    -अंङ्ग a.
    1 inward, internal, comprehended, included (with abl.); त्रयमन्तरङ्ग पूर्वेभ्यः Pat Sūtra.
    -2 proximate, related to, essential to or referring to the essential part of the अङ्ग or base of a word (opp. बहिरङ्ग); धातूपसर्गयोः कार्यमन्तरङ्गम् P.VIII.3.74 Sk.
    -3 dear, most beloved (अत्यन्तप्रिय); स्वपिति सुखमिदा- नीमन्तरङ्गः कुरङ्गः Ś.4.v.l.
    (-अङ्गम्) 1 the inmost limb or organ, the heart, mind; सन्तुष्टान्तरङ्गः Dk.11; ˚वृत्ति 21; the interior.
    -2 an intimate friend, near or con- fidential person (forming, as it were, part of oneself); मदन्तरङ्गभूताम् Dk.81,93,11; राजान्तरङ्गभावेन 135; अन्तरङ्गेषु राज्यभारं समर्प्य*** 159.
    -3 an essential or indispensable part, as श्रवण, मनन & निदिध्यासन in realizing Brahman.
    -4 What is intimately connected or related; अन्तरङ्गबहिरङ्ग- योरन्तरङ्ग बलीयः ŚB. on MS.12.2.29.
    - अवयव an inner part; P.V.4.62.
    -आकाशः the ether or Brahman that resides in the heart of man (a term often occurring in the Upaniṣads).
    -आकूतम् secret or hidden intention.
    -आगमः an additional augment between two letters,
    -आगारम् the interior of a house; स्त्रीनक्तमन्तरा- गारबहिःशत्रुकृतांस्तथा Y.2.31.
    -आत्मन् m. (त्मा)
    1 the inmost spirit or soul, the soul or mind; also the internal feelings, the heart, अङ्गुष्ठमात्रपुरुषोन्तरात्मा Śvet.; नास्य प्रत्यक- रोद्वीर्यं विक्लवेनान्तरात्मना Rām.6.13.28. गतिमस्यान्तरात्मनः Ms.6.73; जीवसंज्ञोन्तरात्मान्यः सहजः सर्वदेहिनाम् 12.13; मद्- गतेनान्तरात्मना Bg.6.47 with the heart fixed on me; जातो ममायं विशदः प्रकामं...... अन्तरात्मा Ś.4.22, U.3.38, प्रायः सर्वो भवति करुणावृत्तिरार्द्रान्तरात्मा Me.95.
    -2 (In phil.) the inherent supreme spirit or soul (residing in the in- terior of man); अन्तरात्मासि देहिनाम् Ku.6.21.
    -आपणः a market in the heart (inside) of a town.
    -आय, -आल; See s. v.
    -आराम a. rejoicing in oneself, finding pleasure in his soul or heart; यो$न्तःसुखोन्तरारामस्तथान्तर्जर्यो- तिरेव सः Bg.5.24.
    -इन्द्रियम् an internal organ or sense.
    -उष्यम् Ved. a secret abode.
    -करणम् the internal organ; the heart, soul; the seat of thought and feeling, thinking faculty, mind, conscience; प्रमाणं ˚प्रवृत्तयः Ś.1.22; सबाह्य ˚णः अन्तरात्मा V.4 the soul in all its senses external and internal, the inner and outer man; दयार्द्रभावमाख्यातमन्तःकरणैर्विशङ्कैः R.2.11. According to the Vedānta अन्तःकरण is of four kinds: मनो बुद्धिरहङ्कार- श्चित्तं करणमान्तरम् । संशयो निश्चयो गर्वः स्मरणं विषया इमे ॥ अन्तःकरणं त्रिविधम् Sāṅkhya 33, i. e. बुद्धयहङ्कारमनांसि; सान्तःकरणा बुद्धिः 35, i. e. अहङ्कारमनःसहिता.
    -कल्पः a certain number of years (with Buddhists).
    -कुटिल a. inwardly crooked (fig. also); fraudulent. (
    -लः) a conch-shell.
    -कृ(क्रि)मिः a disease of worms in the body.
    -कोटरपुष्पी = अण्ड- कोटरपुष्पी.
    -कोपः 1 internal disturbance; H.3.
    -2 inward wrath, secret anger.
    -कोशम् the interior of a store- room.
    -गङ्गा the secret or hidden Ganges (supposed to communicate uuderground with a secret stream in Mysore).
    -गडु a. [अन्तर्मध्ये गडुरिव] useless, unprofitable, unnecessary, unavailing; किमनेनान्तर्गडुना Sar. S. (ग्रीवाप्रदेश- जातस्य गलमांसपिण्डस्य गडोर्यथा निरर्थकत्वं तद्वत्).
    -गम् -गत &c. See under अंतर्गम्.
    -गर्भ a.
    1 bearing young, pregnant.
    -2 having a गर्भ or inside; so ˚गर्भिन्.
    -गिरम् -रि ind. in mountains. अध्यास्तेन्तर्गिरं यस्मात् करतन्नावैति कारणम् Bk.5.87.
    -गुडवलयः the sphincter muscle.
    -गूढ a. conceal- ed inside, being inward; ˚घनव्यथः U.3.1; R.19.57; ˚विषः with poison concealed in the heart.
    -गृहम्, -गेहम्, -भवनम् [अन्तःस्थं गृहम् &c.]
    1 the inner apartment of a house, the interior of a house.
    -2 N. of a holy place in Benares; पञ्चक्रोश्यां कृतं पापमन्तर्गेहे विनश्यति.
    -घणः -णम् [अन्तर्हन्यते क्रोडीभवत्यस्मिन्, निपातः] the open space before the house between the entrance-door and the house (= porch or court); तस्मिन्नन्तर्घणे पश्यन् प्रघाणे सौधसद्मनः Bk.7.62 द्वारमतिक्रम्य यः सावकाशप्रदेशः सो$न्तर्घणः). (
    -नः -णः) N. of a country of Bāhīka (or Bālhīka) (P.III.3.78 बाहीकग्रामविशेषस्य संज्ञेयम् Sk.).
    -घातः striking in the middle Kāsi. on P.III.3.78.
    -चर a. pervading the body. internally situated, internal, inward अन्तश्चराणां मरुतां निरोधात् Ku.3.48; U.7.
    -ज a. born or bred in the interior (as a worm &c.).
    -जठरम् the stomach. (ind.) in the stomach.
    -जम्भः the inner part of the jaws (खादनस्थानं जम्भः, दन्तपङ्क्त्यो- रन्तरालम्).
    -जात a. inborn, innate.
    -जानु ind. between the knees.
    -जानुशयः One sleeping with hands between the knees; अन्तर्जानुशयो यस्तु भुञ्जते सक्तभाजनः Mb.3.2.75.
    -ज्ञानम् inward or secret knowledge.
    -ज्योतिस् a. enlightened inwardly, with an enlightened soul. यो$न्तःसुखो$न्तरारामस्तथान्तर्ज्योतिरेव यः Bg.5.24. (
    -स् n.) the inward light, light of Brahman.
    -ज्वलनम् inflammation. (
    -नः) inward heat or fire; mental anxiety.
    -ताप a. burning inwardly (
    -पः) internal fever or heat Ś.3.13.
    -दधनम् [अन्तर्दध्यते आधीयते मादकतानेन] distillation of spirituous liquor, or a substance used to produce fermentation.
    -दशा a term in astrology, the time when a particular planet exercises its influence over man's destiny (ज्योतिषोक्तः महादशान्तर्गतो ग्रहाणां स्वाधिपत्यकालभेदः).
    -दशाहम् an interval of 1 days; ˚हात् before 1 days. Ms.8.222; ˚हे 5.79.
    -दहनम् -दाहः 1 inward heat; ज्वलयति तनूमन्तर्दाहः U.3.31; ˚हेन दहनः सन्तापयति राघवम् Rām.
    -2 inflammation.
    -दुःख a. sad or afflicted at heart;
    -दुष्ट a. internally bad, wicked or base at heart.
    -दृष्टिः f. examining one's own soul, insight into oneself.
    -देशः an intermediate region of the compass.
    -द्वारम् private or secret door within the house (प्रकोष्ठद्वारम्).
    -धा-धि, -हित &c. See. s. v.
    -नगरम् the palace of a king (being inside the town); cf. ˚पुरम्; दशाननान्तर्नगरं ददर्श Rām.
    -निवेशनम् inner part of the house; यथा चारोपितो वृक्षो जातश्चान्तर्निवेशने Rām.6.128.6.
    -निहित a. being concealed within; अङ्गैरन्तर्निहितवचनैः सूचितः सम्यगर्थः M.2.8.
    -निष्ठ a. engaged in internal meditation.
    -पटः, -टम् a screen of cloth held between two persons who are to be united (as a bride and bridegroom, or pupil and preceptor) until the acctual time of union arrives.
    -पथ a. Ved. being on the way.
    -पदम् ind. in the interior of an inflected word.
    -पदवी = सुषुम्णामध्यगतः पन्थाः
    -पिरधानम् the innermost garment.
    -पर्शव्य a. being between the ribs (as flesh).
    -पवित्रः the Soma when in the straining vessel.
    -पशुः [अन्तर्गाममध्ये पशवो यत्र] the time when the cattle are in the village or stables (from sunset to sunrise); अन्तःपशौ पशुकामस्य सायं प्रातः Kāty; (सायं पशुषु ग्राममध्ये आगतेषु प्रातश्च ग्रामादनिःसृतेषु com.).
    -पातः, पात्यः 1 insertion of a letter (in Gram.).
    -2 a post fixed in the middle of the sacrificial ground (used in ritual works); अन्तःपूर्वेण यूपं परीत्यान्तःपात्यदेशे स्थापयति Kāty.
    -पातित, -पातिन् a.
    1 inserted.
    -2 included or comprised in; falling within; दण्डकारण्य˚ ति आश्रमपदम् K.2.
    -पात्रम् Ved. interior of a vessel.
    -पालः one who watches over the inner apartments of a palace.
    -पुरम् [अन्तः अभ्यन्तरं पुरं गृहम्, or पुरस्यान्तःस्थितम्]
    1 inner apartment of a palace (set apart for women); female or women's apartments, seraglio, harem (so called from their being situated in the heart of the town, for purposes of safety); व्यायम्याप्लुत्य मध्याह्ने भोक्तुमन्तःपुरं विशेत् Ms.7.216,221,224; कन्यान्तःपुरे कश्चित्प्रविशति Pt.1.
    -2 inmates of the female apartments, a queen or queens, the ladies taken collectively; अन्तःपुराणि सर्वाणि रुदमानानि सत्वरम् Rām.6.111.111. ˚विरहपर्युत्सुकस्य राजर्षेः Ś.3; K.58; ततो राजा सान्तःपुरः स्वगृह- मानीयाभ्यर्चितः Pt.1; कस्यचिद्राज्ञो$न्तःपुरं जलक्रीडां कुरुते ibid. ˚प्रचारः gossip of the harem Ms.7.153; ˚समागतः Ś.4; also in pl.; कदाचिदस्मत्प्रार्थनामन्तःपुरेभ्यः कथयेत् Ś.2.; न ददाति वाचमुचितामन्तःपुरेभ्यो यदा Ś.6.5. ˚जन women of the palace; inmates of the female apartments; ˚चर,
    -अध्यक्षः-रक्षकः, -वर्ती guardian or superintendent of the harem, chamber- lain; वृद्धः कुलोद्रतः शक्तः पितृपैतामहः शुचिः । राज्ञामन्तःपुरा- ध्यक्षो विनीतश्च तथेष्यते ॥ (of these five sorts are mentioned:- वामनक, जघन्य, कुब्ज, मण्डलक and सामिन् see Bṛi. S.) ˚सहायः one belonging to the harem.
    -पुरिकः [अन्तःपुरे नियुक्तः, ठक्] a chamberlain = ˚चर. (
    -कः, -का) a woman in the harem; अस्मत्प्रार्थनामन्तःपुरिके(का) भ्यो निवेदय Chaṇḍ. K.
    -पुष्पम् [कर्म.] the menstrual matter of women, before it re- gularly begins to flow every month; वर्षद्वादशकादूर्ध्वं यदि पुष्पं बहिर्न हि । अन्तःपुष्पं भवत्येव पनसोदुम्बरादिवत् Kāśyapa; ˚ष्पम् is therefore the age between 12 and the menstruation period.
    -पूय a. ulcerous.
    -पेयम् Ved. drinking up.
    -प्रकृतिः f.
    1 the internal nature or constitution of man.
    -2 the ministry or body of ministers of a king.
    -3 heart or soul. ˚प्रकोपः internal dissensions or disaffection; अणुरप्युपहन्ति विग्रहः प्रभुमन्तःप्रकृतिप्रकोपजः Ki.2.51.
    -प्रको- पनम् sowing internal dissensions, causing internal revolts; अन्तःप्रकोपनं कार्यमभियोक्तुः स्थिरात्मनः H.3.93.
    -प्रज्ञ a. knowing oneself, with an enlightened soul.
    -प्रतिष्ठानम् residence in the interior.
    -बाष्प a.
    1 with suppressed tears; अन्तर्बाष्पश्चिरमनुचरो राजराजस्य दध्यौ Me.3.
    -2 with tears gushing up inside, bedimmed with tears; कोपात्˚ ष्पे स्मरयति मां लोचने तस्याः V.4.15. (
    -ष्पः) suppressed tears, inward tears; निगृह्य ˚ष्पम् Bh.3.6; Māl.5.
    -भावः, भावना see under अन्तर्भू separately.
    -भिन्न a. split or broken inside, perforated, bored (said of a pearl) Pt.4 (also torn by dissensions).
    -भूमिः f. interior of the earth.
    -भेदः discord, internal dissensions; ˚जर्जरं राजकुलम् Mk.4 torn by internal dissensions; अन्तर्भेदाकुलं गेहं न चिराद्विनशिष्यति 'a house divided against itself cannot stand long.'
    -भौम a. subterranean, underground.
    -मदावस्थ a. having the rutting state concealed within; आसीदनाविष्कृतदानराजि- रन्तर्मदावस्थ इव द्विपेन्द्रः R.2.7.
    -मनस् a.
    1 sad, disconso- late, dejected, distracted.
    -2 one who has concentrated and turned his mind inward, lost in abstract meditation.
    -मुख a. (
    -खी f.)
    1 going into the mouth, pointing or turned inward; प्रचण्डपरिपिण्डितः स्तिमितवृत्तिरन्तर्मुखः Mv. 5.26.
    -2 having an inward entrance of opening (बाह्यवस्तुपरिहारेण परमात्मविषयकतया प्रवेशयुक्तं चित्तादि).
    -3 an epithet of the soul called प्राज्ञ, when it is enjoying the sweet bliss of sleep (आनन्दभुक् चेतोमुखः प्राज्ञः इति श्रुतेः).
    -4 Spiritual minded, looking inwardly into the soul; 'अन्तर्मुखाः सततमात्मविदो महान्तः' Viś. Guṇā.139. (
    -खम्) a sort of surgical scissors (having an opening inside), one of the 2 instruments mentioned by Suśruta in chapter 8 of Sūtrasthāna.
    -मातृका [अन्तःस्थाः ष़ट्चक्रस्थाः मातृकाः अकारादिवर्णाः] a name given in the Tantras for the letters of the alphabet assigned to the six lotuses (पद्म) of the body; ˚न्यासः a term used in Tantra literature for the mental assignment of the seve- ral letters of the alphabet to the different parts of the body.
    -मुद्र a. sealed inside; N. of a form of devotion.
    -मृत a. still-born.
    -यागः mental sacrifice or worship, a mode of worship referred to in the Tantras.
    -यामः 1 suppression of the breath and voice.
    -2 ˚पात्रम्, a sacrificial vessel (ग्रहरूपं सामापराख्यं यज्ञियपात्रम्); according to others, a Soma libation made during the suppression of breath and voice; सुहवा सूर्यायान्तर्याममनु- मन्त्रयेत् Ait. Br.
    -यामिन् m.
    1 regulating the soul or internal feelings, soul; Providence, Supreme Spirit as guiding and regulating mankind. Brahman; (according to the Bṛi. Ār. Up. अन्तर्यामिन 'the internal check' is the Supreme Being and not the individual soul; who standing in the earth is other than the earth, whom the earth knows not, whose body the earth is, who internally restrains and governs the earth; the same is thy soul (and mine, the internal check अन्तर्यामिन्, &c. &c.); अन्तराविश्य भूतानि यो बिभर्त्यात्मकेतुभिः । अन्तर्या- मीश्वरः साक्षाद्भवेत् &c.
    -2 wind; ˚ब्राह्मणम् N. of a Brāhmaṇa included in the Bṛi. Ār. Up.
    -योगः deep meditation, abstraction
    -लम्ब a. acute-angular. (
    -बः) an acute-angled triangle (opp. बहिर्लम्ब) (the perpendicular from the vertex or लम्ब falling within अन्तर् the triangle).
    -लीन a.
    1 latent, hidden, concealed inside; ˚नस्य दुःखाग्नेः U.3.9; ˚भुजङ्गमम् Pt.1.
    -2 inherent.
    -लोम a. (P.V.4.117) covered with hair on the inside; (
    -मम्) [अन्तर्गतमाज्छाद्यं लोम अच्] the hair to be covered.
    -वंशः = ˚पुरम् q. v.
    -वंशिकः, -वासिकः [अन्तर्वंशे वासे नियुक्तः ठक्] a superintendent of the women's apartment.; Pt.3, K.93. Ak.2.8.8.
    -वण (वन) a. situated in a forest; ˚णो देशः P.VI.2.179 Sk. (
    -णम्) ind. within a forest. P.VIII.4.5.
    -वत् a. being in the interior; having something in the interior.
    -वती (वत्नी) Ved. [अन्तरस्त्यस्यां गर्भः] a pregnant woman; अन्तर्वत्नी प्रजावती R.15.13.
    -वमिः [अन्तः स्थित एव उद्गारशब्दं कारयति, वम्-इन्] indigestion, flatulence; belching.
    -वर्तिन्, -वासिन् a. being or dwelling inside, included or comprised in
    -वसुः N. of a Soma sacrifice (for राज्यकाम and पशुकाम).
    -वस्त्रम्, -वासस् n. an under- garment; गृहीत्वा तत्र तस्यान्तर्वस्त्राण्याभरणानि च । चेलखण्डं तमेकं च दत्वान्तर्वाससः कृते ॥. Ks.4.52.
    -वा a. [अन्तः अन्तरङ्गभावं अन्तःकरणं वा वाति गच्छति स्निग्धत्वेन, वा-विच् Tv.] forming part of oneself such as children, cattle &c. ˚वत् a. (अस्त्यर्थे मतुप् मस्य वः) having progeny, cattle &c; अन्तर्वावत्क्षयं दधे Rv.1.4.7; abounding with precious things inside. -adv. inwardly.
    -वाणि a. [अन्तःस्थिता शास्त्रवाक्यात्मिका वाणी यस्य] skilled or versed in scriptures, very learned (शास्त्रविद्).
    -विगाहः, -हनम् entering within, penetration.
    -विद्वस् a. Ved. (
    विदुषी f.) knowing correctly or exactly (knowing the paths between heaven and earth) Rv.1.72.7.
    -वेगः inward uneasiness or anxiety, inward fever.
    -वेदि a. pertaining to the inside of the sacrificial ground. -adv. within this ground. (
    -दिः -दी f.) [अन्तर्गता वेदिर्यत्र देशे] the tract of land (the Doab) between the rivers Gaṅgā and Yamunā, regarded as a sacred region and the principal seat of Āryan Brāhmaṇas; cf. एते भगवत्यौ भूमिदेवानां मूलमायतनमन्तर्वेदिपूर्वेण कलिन्दकन्यामन्दाकिन्यौ संगच्छेते A.R.7; it is supposed to have extended from Prayāga to Haradvāra and is also known by the names of शशस्थली and ब्रह्मावर्त. -m. (pl.) inhabitants of this land.
    -वेश्मन् n. the inner apartments, interior of a house.
    -वेश्मिकः n. a chamberlain.
    -वैशिकः Officer in charge of the harem. समुद्रमुपकरणमन्तर्वैशिकहस्तादादाय परिचरेयुः Kau. A.1.21.
    -शरः internal arrow or disease.
    -शरीरम् internal and spiritual part of man; the interior of the body.
    -शल्य a. having in the interior an arrow, pin or any such extraneous matter; rankling inside.
    -शीला N. of a river rising from the Vindhya mountain.
    -श्लेषः, -श्लेषणम् Ved. internal support (scaffolding &c.) एतानि ह वै वेदानामन्तः- श्लेषणानि यदेता व्याहृतयः Ait. Br.
    -संज्ञ a. inwardly con- scious (said of trees &c.); ˚ज्ञा भवन्त्येते सुखदुःखसमन्विताः Ms.1.49.
    -सत्त्व a. having inward strength &c. (˚
    त्त्वा)
    1 a pregnant woman.
    -2 the marking nut.
    -सन्तापः internal pain, sorrow, regret.
    - सरल a. upright at heart, or having Sarala trees inside; K.51.
    -सलिल a. with water (flowing) underground; नदीमिवान्तःसलिलां सरस्वतीम् R.3.9.
    -सार a. having inward strength and vigour, full of strong inside; powerful, strong, heavy or ponderous; ˚रैर्मन्त्रिभिर्घार्यते राज्यं सुस्तम्भैरिव मन्दिरम् Pt.1. 126; साराणि इन्धनानि Dk.132; ˚रं घन तुलयितुं नानिलः शक्ष्यति त्वाम् Me.2. (
    -रः) internal treasure or store, inner store or contents; वमन्त्युच्चैरन्तःसारम् H.2.13 internal matter or essence (and pus).
    -सुख a. whose delight is in self, inwardly happy यो$न्तःसुखो$न्तरारामः Bg. 5.24
    -सेनम् ind. into the midst of armies.
    -स्थ a. (also written अन्तःस्थ) being between or in the midst. (
    -स्थः, -स्था) a term applied to the semivowels, य्, र्, ल्, व् as standing between vowels and consonants and being formed by a slight contact of the vocal organs (ईषत्स्पृष्टं अन्तस्थानाम्); or they are so called be- cause they stand between स्पर्श (क-म) letters and ऊष्मन् (श, ष, स, ह).
    -स्था 1 a deity of the vital organs.
    -2 N. of one of the Ṛigveda hymns. ˚मुद्गरः the malleus of the ear.
    -स्वेदः [अन्तः स्वेदो मदजलस्यन्दनं यस्य] an elephant (in rut).
    -हणनम् striking in the middle.
    -हननम् N. of a country बाहीक P.VIII.4.24 Sk.
    -हस्तम् ind. in the hand, within reach of the hand.
    -हस्तीन a. being in the hand or within reach of the hand.
    -हासः laughing inwardly (in the sleeves), a secret or suppressed laugh; सान्तर्हासं कथितम् Me.113 with a suppressed laugh, with a gentle smile.
    -हृदयम् the interior of the heart.

    Sanskrit-English dictionary > अन्तर् _antar

  • 5 देव _dēva

    देव a. (
    -वी f.) [दिव्-अच्]
    1 Divine, celestial; Bg.11. 11; Ms.12.117.
    -2 Shining; यज्ञस्य देवमृत्विजम् Rv.1.1.1.
    -3 Fit to be worshipped or honoured.
    -वः 1 A god, deity; एको देवः केशवो वा शिवो वा Bh.3.12.
    -2 (a) The god of rain, an epithet of Indra; as in द्वादश वर्षाणि देवो न ववर्ष; अवर्षयद्देवः Rām.1.9.18; काले च देशे च प्रववर्ष देवः Bu. Ch.2.7. (b) A cloud.
    -3 A divine man, Brāhmaṇa, as in भूदेव.
    -4 A king, ruler, as in मनुष्यदेव; तां देवसमितिं (अभ्या- गच्छत्) Mb.3.13.22.
    -5 A title affixed to the names of Bārhmaṇas; as in गोविन्ददेव, पुरुषोत्तमदेव &c.
    -6 (In dramas) A title of honour used in addressing a king, ('My lord', 'Your majesty'); ततश्च देव Ve.4; यथाज्ञापयति देवः &c.
    -7 Quicksilver.
    -8 The Supreme Spirit; हित्वा च देहं प्रविशन्ति देवं दिवौकसो द्यामिव पार्थ सांख्याः Mb.12.31.112.
    -9 A fool
    -1 A child.
    -11 A man following any particular business.
    -12 A lover.
    -13 Emulation.
    -14 Sport, play.
    -15 A husband's brother (cf. देवृ, देवर).
    -16 A lancer.
    -वम् An organ of sense; देवानां प्रभवो देवो मनसश्च त्रिलोककृत् Mb.14.41.3. [cf. L. deus; Gr. deos.].
    -Comp. -अंशः a partial incarnation of god.
    -अगारः, -रम् a temple.
    -अङ्गना a celestial damsel, an apsaras.
    -अतिदेवः, -अधिदेवः 1 the highest god.
    -2 an epithet of (1) Śiva. (2) Buddha. (3) Viṣṇu. देवातिदेवो भगवान् प्रसूतिरंशे हरिर्यस्य जगत्प्रणेता Hariv.
    -अधिपः 1 an epithet of Indra.
    -2 the supreme god.
    -अनीकम् an army of celestials.
    -अनुचरः, -अनुयायिन् m. an attendant or follower of a god; निशम्य देवानुचरस्य वाचं मनुष्यदेवः पुनरप्युवाच R.2.52.
    -अन्धस् n.,
    अन्नम् 1 the food of gods, divine food, ambrosia.
    -2 food that has been first offered to an idol; see Ms.5.7 and Kull. thereon.
    -अभीष्ट a.
    1 liked by or dear to gods.
    -2 sacred or dedicated to a deity. (
    -ष्टा) piper betel.
    -अरण्यम् the garden of gods, the Nandana gar- den; अलमुद्द्योतयामासुर्देवारण्यमिवर्तवः R.1.8.
    -अरिः a demon.
    -अर्चनम्, -ना 1 the worship of gods.
    -2 idolatry.
    -अर्पणम् 1 an offering to the god.
    -2 the Veda; पृथग्- भूतानि चान्यानि यानि देवार्पणानि च Mb.13.86.17 (see com.).
    -आवसथः a temple.
    -अश्वः an epithet of उच्चैःश्रवस्, the horse of Indra.
    -आक्रीडः 'the garden of the gods', Nandana garden.
    -आजीवः, -आजीविन् m. an attendant upon an idol.
    -2 a low Brāhmaṇa subsisting by attendance upon an idol and upon the offerings made to it.
    -आत्मन् a.
    1 consecrated, holy, sacred.
    -2 of a divine nature. (-m.)
    1 the divine soul; ते ध्यानयोगानुगता$ पश्यन् देवात्मशक्तिं स्वगुणैर्निगूढाम् Śvet. Up.1.3.
    -2 the holy fig-tree.
    -आयतनम् a temple; Ms.4.46; न देवा- यतनं गच्छेत् कदाचिद् वा$प्रदक्षिणम् । न पीडयेद् वा वस्त्राणि न देवा- यतनेष्वपि ॥ Kūrma P.
    -आयुधम् 1 a divine weapon.
    -2 rainbow.
    -आयुष्म् the life-time of a god.
    -आलयः 1 heaven.
    -2 a temple.
    -आवासः 1 heaven.
    -2 the holy fig-tree (अश्वत्थ).
    -3 a temple.
    -4 the Sumeru mountain.
    -आहारः nectar, ambrosia.
    -इज् a. (nom. sing. देवेट्-ड्) worshipping the gods.
    -इज्यः an epithet of Bṛihaspati, preceptor of the gods.
    -इज्जः 1 an epithet of Indra.
    -2 of Śiva.
    -इष्ट a. dear to gods. (
    -ष्टः) bdellium. (
    -ष्टा) the wild lime tree.
    -ईशः an epithet of (1) Indra. (2) Śiva. (3) Viṣṇu. (4) Brahman. (
    -शी) N. of Durgā also of Devakī mother of Kṛiṣṇa.
    -ईश्वरः N. of (1) Śiva. (2) Indra.
    -उद्यानम् 1 divine garden.
    -2 The Nandana garden.
    -3 a garden near a temple.
    -ऋषिः (देवर्षिः)
    1 a deified saint, divine sage such as अत्रि, भृगु, पुलस्त्य, अङ्गिरस् &c.; एवंवादिनि देवर्षौ Ku.6.84 (i. e. अङ्गिरस्); अथ देवऋषी राजन् संपरेतं नृपात्मजम् Bhāg.; आब्रह्मभुवनाल्लोका देवर्षिपितृमानवाः । तृप्यन्तु पितरः सर्वे मातृमातामहा- दयाः Tarpaṇamantra.
    -2 an epithet of Narada; देवर्षीणां च नारदः Bg.1.13.26.
    -ओकस् n. the mountain Meru or Sumeru.
    -कन्या a celestial damsel, a nymph; also देवकन्यका.
    -कर्दमाः sandal, aloe wood, camphor, saffron pounded together and made into a paste.
    -कर्मन् n.,
    -कार्यम् 1 a religious act or rite, divine command; अनुष्ठितदेवकार्यम् R.12.13.
    -2 the worship of gods.
    -काष्ठम् the Devadāru tree.
    -किरी N. of a Rāgiṇī; ललिता मालती गौरी नाटी देवकिरी तथा । मेघरागस्य रागिण्यो भवन्तीमाः सुमध्यमाः ॥
    -कुटम् a temple.
    -कुण़्डम् a natural spring.
    -कुलम् 1 a temple.
    -2 a race of gods.
    -3 a group of gods.
    -कुल्या the celestial Ganges.
    -कुसुमम् cloves; एलां च देवकुसुमं त्वक्पत्रं देवदारु च Śiva. B.3.14.
    -खातम्, -खातकम् 1 a natural hollow among moun- tains.
    -2 a natural pond or reservoir; Ms.4.23.
    -3 a pond near a temple. ˚बिल a cavern, chasm.
    -गणः a class of gods.
    -गणिका an apsaras; q. v.
    -गतिः the path of देवलोक; अनुज्ञातश्च रामेण ययौ देवगतिं मुनिः A. Rām. 2.1.4.
    -गन्धर्वः an epithet of Nārada. (
    -र्वम्) a particular mode of singing.
    -गर्जनम् thunder.
    -गर्भः see हिरण्यगर्भ; Rām.2.4.23.
    -गायनः a celestial choris- ter, a Gandharva.
    -गान्धारी N. of a Rāgiṇī गान्धारी देवगान्धारी मालवी श्रीश्च सारवी । रामकीर्यपि रागिण्यः श्रीरागस्य प्रिया इमाः ॥
    -गिरिः 1 N. of a mountain; cf. Me.44.
    -2 N. of a town (Daulatabad).
    -गिरी f. N. of a Rāgiṇī.
    -गुरुः 1 an epithet of Kaśyapa (the father of gods).
    -2 of Bṛihaspati (the preceptor of gods).
    -गुही an epithet of Sarasvatī or of a place situated on it.
    -गुह्यम् 1 a secret only known by gods.
    -2 death.
    -गृहम् 1 a temple.
    -2 the place of a king.
    -3 a planetary sphere.
    -ग्रहः a class of demons who causes harmless madness.
    -चरितम् the course of action or practices of the gods; न देवचरितं चरेत्.
    -चर्या the worship or service of gods.
    -चिकित्सकौ (du.) Aśvins, the twin physicians of gods.
    -छन्दः a pearl-necklace having 81, 1 or 18 strings; शतमष्टयुतं हारो देवच्छन्दो ह्यशीतिरेकयुता Bṛi. S.81.32.
    -जनः the gods collectively. ˚विद्या the science of music, dance, other arts &c.; Ch. Up.7.1.2.
    -जातम् a class of gods.
    -जामिः f. a sister of the gods; देवजामीनां पुत्रो$सि Av. 6.46.1.
    -तरुः 1 the holy fig-tree.
    -2 one of the trees of paradise. (i. e. मन्दार, पारिजात, सन्तान, कल्प and हरि- चन्दन); पञ्चैते देवतरवो मन्दारः पारिजातकः । सन्तानः कल्पवृक्षश्च पुंसि वा हरिचन्दनम् ॥ Ak.
    -3 the tree in a village (चैत्यवृक्ष) where the villagers usually meet (Mar. पार).
    -तर्पणम् offerings of water, part of the सन्ध्या ceremony.
    -ताडः 1 fire.
    -2 an epithet of Rāhu.
    -तातः 1 a sacrifice.
    -2 N. of Kaśyapa.
    -तातिः 1 a god.
    -2 divine service; स नो यक्षद् देवताता यजीयान् Rv.3.19.1.
    -तीर्थम् 1 the right moment for the worship of gods.
    -2 the tips of the fingers sacred to gods.
    -दत्त a.
    1 god-given, grant- ed by the gods.
    -2 given to the gods (as a village, &c.).
    (-त्तः) 1 N. of the conch-shell of Arjuna; देवदत्तं धनञ्जयः (दध्मौ) Bg.1.15.
    -2 a certain person (used in speaking of men indefinitely); मुक्तस्ततो यदि बन्धाद्देवदत्त उपाच्छिनत्ति Bhāg.5.14.24; देवदत्तः पचति, पिनो देवदत्तो दिवा न भुङ्क्ते &c.
    -3 one of the vital airs exhaled in yawning; देवदत्तो विजृम्भणे. ˚अग्रजः N. of Buddha.
    -दर्शन a. visiting the gods. (
    -नः) N. of Nārada; यथा प्राह नारदो देवदर्शनः Bhāg.2.8.1.
    -दारु m., n. a species of pine; गङ्गाप्रवाहोक्षित- देवदारु Ku.1.54; R.2.36.
    -दासः a servant or attendant upon a temple.
    (-सी) 1 a female in the service of gods or a temple.
    -2 a courtezan (employed as a dancer in a temple).
    -3 the wild citron tree.
    -दीपः the eye.
    -दुन्दुभिः 1 divine drum; देवदुन्दुभिनिर्घोषो पुष्पवृष्टिश्च खात् पतन् Rām.
    -2 the holy basil with red flowers.
    -3 an epi- thet of Indra.
    -दूतः a divine envoy or messenger, an angel.
    -देवः 1 an epithet of Brahman; Rām.1.43.1.
    -2 of Śiva; अयाचितारं न हि देवदेवमद्रिः सुतां ग्राहयितुं शशाक Ku.1.52.
    -3 of Viṣṇu; Bg.1.15.
    -4 of Gaṇeśa; दृष्टप्रभावो वरदो देवदेवो विनायकः Ks.2.55.
    -दैवत्य a. destined for the god; Ms.2.189.
    -द्रोणी a procession with idols.
    -धर्मः a religious duty or office.
    -धानी the city of Indra; तां देवधानीं स वरुथिनीपतिर्बहिः समन्ताद्रुरुधे पृतन्यया Bhāg. 8.15.23.
    -धान्यम् a kind of grass-grain (Mar. देवभात).
    -धिष्ण्यम् a chariot of the gods (विमान); Bhāg.1. 82.7.
    -नक्षत्रम् N. of the first 14 नक्षत्रs in the southern quarter (opp. to यमनक्षत्रम्).
    -नदी 1 the Ganges.
    -2 any holy river; Ms.2.17.
    -नन्दिन् m. N. of the door- keeper of Indra.
    -2 N. of a grammarian.
    -नागरी N. of the character in which Sanskrit is usually written.
    -नाथः Śiva.
    -निकायः 1 'residence of gods', paradise, heaven; तं तुष्टुवुर्देवनिकायकेतवः Bhāg.1.27.25.
    -2 a host or assembly of gods; Ms.1.36.
    -निन्दकः a blasphe- mer, unbeliever, heretic, atheist.
    -निन्दा heresy, athe- ism.
    -निर्माल्यम् 1 a garland remaining from a sacrifice.
    -निर्मित a. 'god-created', natural.
    -पतिः an epithet of Indra.
    -पादाः 'the royal feet or presence', an honorific term for a king; देवपादाः प्रमाणम्.
    -पथः 1 'heavenly passage', heaven, firmament दिव्यो देवपथो ह्येष नात्र गच्छन्ति मानुषाः Mb.
    -2 the milky way.
    -पशुः any animal con- secrated to a deity.
    -पात्रम् an epithet of Agni.
    -पुर्, -पुरी f. an epithet of Amarāvatī, the city of Indra.
    -पुरोहितः 1 a domestic priest of the gods.
    -2 the planet Jupiter (बृहस्पति).
    -पुष्पम् cloves.
    -पूज्यः an epithet of Bṛihaspati.
    -प्रतिकृतिः f.,
    -प्रतिमा an idol, the image of a deity.
    -प्रश्नः 'consulting deities', astrology, for- tune-telling.
    -प्रसूत a. good-produced (water); Av.6. 1.2.
    -प्रियः 'dear to the gods', an epithet of Śiva; (देवानांप्रियः an irreg. comp. meaning-
    1 a goat.
    -2 a fool, idiot like a brute breast, as in ते$प्यतात्पर्यज्ञा देवानांप्रियाः K. P.
    -3 an ascetic, who renounces the world).
    -बलिः an oblation to the gods.
    -बाहुः 1 N. of a king in the Yadu race.
    -2 N. of a sage; देवबाहुः शतधनुः कृतवर्मेति तत्सुताः Bhāg.
    -ब्रह्मन् m. an epithet of Nārada.
    -ब्राह्मणः 1 a Brāhmaṇa who lives on the proceeds of a temple.
    -2 a venerable Brāhmaṇa.
    -भक्तिः worship or service of the gods.
    -भवनम् 1 the heaven.
    -2> a temple.
    -3 the holy fig-tree.
    -भागः the northern hemisphere.
    -भ m. a god; (-f.) heaven.
    -भूमिः f. heaven; पितुः प्रदेशा- स्तव देवभूमयः Ku.5.45.
    -भूतिः f. an epithet of the Ganges.
    -भूयम् divinity, godhead; विदितमेव भवतां...... परां निर्वृतिमुपेत्य देवभूयं गताः सर्वे न पूर्वपुरुषा इति Rām. Champū.
    -भृत् m. an epithet of
    1 Viṣṇu.
    -2 of Indra.
    -भोगः Pleasure of the gods, heavenly joy; अन्नन्ति दिव्यान् दिवि देवभोगान् Bg.9.2.
    -भोज्यम् nectar.
    -मणिः 1 the jewel of Viṣṇu called कौस्तुभ.
    -2 the sun.
    -3 a curl of hair on a horse's neck; आवर्तिनः शुभफल- प्रदशुक्तियुक्ताः संपन्नदेवमणयो भृतरन्ध्रभागाः (अश्वाः) Śi.5.4; N.1.58.
    -मधु n. divine honey; असौ वा आदित्यो देवमधु Ch. Up.3.1.1.
    -मातृ f. N. of Aditi, mother of gods.
    -मातृक a. 'having the god of rain or clouds as foster-mother', watered only by the clouds, depending on rain-water and not on irrigation, deprived of every other kind of water (as a country); देशो नद्यम्बुवृष्ट्यम्बु- संपन्नव्रीहिपालितः । स्यान्नदीमातृको देवमातृकश्च यथाक्रमम् ॥ Ak.; cf. also वितन्वति क्षेममदेवमातृकाः (i. e. नदीमातृकाः) चिराय तस्मिन् कुरवश्चकासते Ki.1. 17.
    -मानकः the jewel of Viṣṇu called कौस्तुभ.
    -माया the Māyā of gods; ते दुस्तराम- तितरन्ति च देवमायाम् Bhāg.
    -मार्गः the air or sky.
    -मासः the eighth month of pregnancy.
    -मुनिः a divine sage.
    -यजनम् 1 a sacrificial place, a place where a sacrifice is performed; ततस्ते देवयजनं ब्राह्मणाः स्वर्णलाङ्गलैः (कृष्ट्वा) Bhāg.1.74.12. देवयजनसंभवे सीते U.4.
    -2 a place of worship; मण्डलं देवयजनं दीक्षासंस्कार आत्मनः Bhāg.12.11.17.
    -यजि a. making oblations to gods.
    -यज्ञः a sacrifice to the superior gods made by oblations to fire, or through fire to the gods; (one of the five daily sacri- fices of a Brāhmaṇa; see Ms.3.81,85 and पञ्चयज्ञ also).
    -यज्यम्, -यज्या a sacrifice.
    -यात्रा 'an idol- procession,' any sacred festival when the idols are carried in procession; केनापि देवयात्रागतेन सिद्धादेशेन साधुना मत्समक्षमादिष्टा M.5.12-13.
    -यान bestowing मोक्ष; यज्ञस्य देवयानस्य मेध्याय हविषे नृप Bhāg.8.8.2.
    -नः the path leading to मोक्ष; सत्येन पन्था विततो देवयानः Muṇḍ.3.1.6.
    -यानम् a celestial car.
    -युगम् 1 the first of the four ages of the world; also called कृतयुग, सनत्कुमारो भगवान् पुरा देवयुगे प्रभुः Rām.1.11.11.
    -2 an age of the gods comprising four ages of men.
    -योनिः 1 a super- human being, a demigod; विद्याधरो$प्सरोयक्षरक्षोगन्धर्वकिन्नराः । पिशाचो गुह्यकः सिद्धो भूतो$मी देवयोनयः ॥ Ak.
    -2 a being of divine origin.
    -3 fuel used in kindling fire (f. also).
    -योषा an apsaras.
    -रथः a car for carrying the image of god in procession.
    -थम् a day's journey for the sun's chariot.
    -रहस्यम् a divine mystery.
    -राज्, -राजः 1 an epithet of Indra; Rām.7.6.6.
    -2 a king.
    -3 N. of Buddha.
    -रातः 1 an epithet of Parīkṣit.
    -2 a kind of swan or crane.
    -राष्ट्रम् N. of an empire in the Deccan.
    -लक्ष्मम् the Brāhmanical cord.
    -लता the Navamallikā or double jasmine plant.
    -लिङ्गम् the image or statue of a deity; Bhāg.3.17.13.
    -लोकः heaven, paradise; देवलोकस्य चर्त्विजः (प्रभुः) Ms.4.182.
    -वक्त्रम् an epithet of fire.
    -वर्त्मन् n. the sky or atmosphere.
    -वर्धकिः, -शिल्पिन् m. Viśvakarman, the architect of gods.
    -वाणी 'divine voice', a voice from heaven.
    -वाहनः an epithet of Agni.
    -विद्या 1 divine science; Ch. Up.7.1.2.
    -2 the science of Nirukta or etymology; ibid.
    -विभागः the northern hemisphere.
    -विश् f.,
    -विशा a deity.
    -वीतिः food of the gods.
    -वृक्षः the Mandāra tree.
    -व्यचस् a. Ved. occupied by the gods.
    -व्रतम् 1 a religious observance, any religious vow.
    -2 the favourite food of the gods. (
    -तः) an epithet of
    1 Bhīṣma; ततो विनशनं प्रागाद्यत्र देवव्रतो$पतत् Bhāg.1.9.1.
    -2 Kārtikeya.
    -व्रतत्वम् celibacy (ब्रह्मचारिव्रत); देवव्रतत्वं विज्ञाप्य Mb.5.172.19.
    -शत्रुः a demon; स देवशत्रूनिव देवराजः Mb.
    -शुनी an epithet of Saramā, the bitch of the gods.
    -शेखर the damanaka tree (Mar. दवणा).
    -शेषम् the remnants of a sacrifice offered to gods.
    -श्रीः m. a sacrifice. (f.) Lakṣmī.
    -श्रुतः an epithet of
    1 Viṣṇu.
    -2 Nārada.
    -3 a sacred treatise.
    -4 a god in general.
    -संसद् f. देवसभा q. v.
    -सत्यम् divine truth, established order of the gods.
    -संध a. divine.
    -सभा 1 an assembly of the gods (सुधर्मन्).
    -2 a council of a king, council-chamber.
    -3 a gambling-house.
    -सभ्यः 1 a gambler.
    -2 a fre- quenter of gaming-houses.
    -3 an attendant on a deity.
    -4 the keeper of a gambling-house.
    -सहा 1 rules of begging alms (? भिक्षासूत्र); L. D. B.
    -2 N. of a plant.
    -सायुज्यम् identification or unification with a deity, conjunction with the gods, deification.
    -सिंह an epithet of Śiva.
    -सुषिः a tube or cavity (in the heart) leading to the gods; cf. उदान, तस्य ह वा एतस्य हृदयस्य पञ्च देवसुषयः Ch. Up.3.13.1.
    -सू N. of 8 deities (अग्नि, सोम, सवितृ, रुद्र, बृहस्पति, इन्द्र, मित्र and वरुण).
    -सृष्टा an intoxicating drink.
    -सेना 1 the army of gods.
    -2 N. of the wife of Skanda; स्कन्देन साक्षादिव देवसेनाम् R.7.1. (Malli.:-- देवसेना = स्कन्दपत्नी perhaps it merely means 'the army of the gods' personified as Skanda's wife). ˚पतिः, ˚प्रियः an epithet of Kārtikeya.
    -स्वम् 'property of gods', property applicable to religious purposes or endowments; यद्धनं यज्ञशीलानां देवस्वं तद्विदु- र्बुधाः Ms.11.2,26. ˚अपहरणम् sacrilege.
    -सावर्णिः the 13th Manu; मनुस्त्रयोदशो भाव्यो देवसावर्णिरात्मवान् Bhāg. 8.13.3.
    -हविस् n. an animal offered to gods at a sacrifice.
    -हिंसकः an enemy of gods.
    -हूः the left ear; Bhāg.4.25.51.
    -हूतिः f.
    1 invocation of the gods.
    -2 N. of a daughter of Manu Svāyambhuva and wife of Kardama.
    -हेडनम् an offence against the gods.
    -हेतिः a divine weapon.

    Sanskrit-English dictionary > देव _dēva

  • 6 палата Верховного Совета СССР

    Универсальный русско-английский словарь > палата Верховного Совета СССР

  • 7 audiencia

    f.
    1 audience.
    dar audiencia to grant an audience
    2 hearing (law) (juicio).
    audiencia provincial provincial court
    audiencia Nacional = court in Madrid dealing with cases that cannot be dealt with at regional level
    audiencia pública public hearing
    3 High Court, courthouse, session, court house.
    * * *
    1 (recepción) audience, hearing
    2 (entrevista) formal interview
    3 DERECHO high court
    4 (público) audience
    \
    * * *
    noun f.
    * * *
    SF
    1) (=acto) audience; (=entrevista) formal interview
    2) (Jur) (=tribunal) court; (=palacio) assizes pl ; (=sala) audience chamber

    audiencia pública — (Pol) public hearing

    3) (=personas) audience; [de periódico] readership; (Radio, TV) audience

    índice de audiencia — ratings pl, audience ratings pl

    * * *
    1) ( cita) audience

    pedir/conceder audiencia — to seek/grant an audience

    2) (Der)
    a) ( tribunal) court
    b) ( sesión) hearing
    3) (espectadores, oyentes) audience
    * * *
    Ex. Various publishers have reputations for specific styles, subject areas or works for specific audiences.
    ----
    * Audiencia Nacional, la = High Court, the.
    * audiencia provincial = crown court.
    * audiencia pública = public hearing.
    * audiencia radiofónica = radio listeners, listenership.
    * audiencia televisiva = television viewing figures.
    * índice de audiencia = rating.
    * programación televisiva de mayor audiencia = prime time television.
    * programa de mayor audiencia = prime time programme, prime time show.
    * * *
    1) ( cita) audience

    pedir/conceder audiencia — to seek/grant an audience

    2) (Der)
    a) ( tribunal) court
    b) ( sesión) hearing
    3) (espectadores, oyentes) audience
    * * *

    Ex: Various publishers have reputations for specific styles, subject areas or works for specific audiences.

    * Audiencia Nacional, la = High Court, the.
    * audiencia provincial = crown court.
    * audiencia pública = public hearing.
    * audiencia radiofónica = radio listeners, listenership.
    * audiencia televisiva = television viewing figures.
    * índice de audiencia = rating.
    * programación televisiva de mayor audiencia = prime time television.
    * programa de mayor audiencia = prime time programme, prime time show.

    * * *
    Audiencia Nacional (↑ audiencia a1)
    A (cita) audience
    fue recibido en audiencia por el Rey he was granted an audience by the King
    pedir/conceder audiencia to seek/grant an audience
    B ( Der)
    1 (tribunal) court
    2 (sesión) hearing
    Compuestos:
    ≈ supreme court ( in US), ≈ high court ( in UK)
    provincial court
    public hearing
    ≈ police court ( in US), ≈ magistrate's court ( in UK)
    C
    1 (público) audience
    2 ( Rad, TV) audience
    un programa de mucha audiencia a program with a large audience
    * * *

    audiencia sustantivo femenino
    1 ( cita) audience;

    2 (Der)


    3 (espectadores, oyentes) audience;

    horas de máxima/mayor audiencia peak viewing/prime time
    audiencia sustantivo femenino
    1 (público) audience
    2 (entrevista con una autoridad) audience: el Señor Ministro solicita una audiencia con Su Majestad, Mr. Minister/Secretary requests an audience with His Majesty
    3 Jur high court
    (juicio) hearing
    ' audiencia' also found in these entries:
    Spanish:
    índice
    English:
    audience
    - clap
    - laughter
    - prime time
    - rating
    - prime
    * * *
    1. [recepción] audience;
    dar o [m5] conceder audiencia to grant an audience;
    recibir a alguien en audiencia to grant sb an audience
    2. [público] audience
    3. [de programa de TV, radio]
    la audiencia del programa ha caído mucho the programme has lost a lot of viewers/listeners;
    un horario de máxima audiencia a peak viewing/listening time
    4. Der [tribunal, edificio] court
    Audiencia Nacional = court in Madrid dealing with cases that cannot be dealt with at regional level;
    audiencia provincial provincial court;
    audiencia territorial regional court
    5. Der [juicio] hearing
    audiencia pública public hearing
    * * *
    f
    1 audience;
    audiencia pontificia audience with the Pope
    2 TV
    :
    3 JUR court
    * * *
    : audience
    * * *
    audiencia n audience

    Spanish-English dictionary > audiencia

  • 8 मन्त्रः _mantrḥ

    मन्त्रः [मन्त्र्-अच्]
    1 A Vedic hymn or sacred prayer (addressed to any deity), a sacred text; (it is of three kinds:-- it is called ऋच् if metrical and intended to be loudly recited; यजुस् if in prose and muttered in a low tone; and सामन् if, being metrical, it is intended for chanting).
    -2 The portion of the Veda including the Samhitā and distinguished from the Brāhmaṇa; q. v.
    -3 A charm, spell, an incantation; सो$हमस्मि मन्त्र- सिद्धः Dk.54; न हि जीवन्ति जना मनागमन्त्राः Bv.1.111; अचिन्त्यो हि मणिमन्त्रौषधीनां प्रभावः Ratn.2; R.2;32;5.57.
    -4 A formula (of prayer) sacred to any deity, as ओं नमः शवाय &c.
    -5 Consultation, deliberation, counsel, advice, resolution, plan; तस्य संवृतमन्त्रस्य R.1.2; मन्त्रः प्रतिदिनं तस्य बभूव सह मन्त्रिभिः 17.5; Pt.2.182; Ms.7.58; मन्त्रपूर्वाः सर्वारम्भाः Kau. A.1.15; also पञ्चाङ्गो मन्त्रः.
    -6 Secret plan or consultation, a secret; मन्त्रो योध इवाधीरः सर्वाङ्गैः संवृतैरपि Śi.2.29.
    -7 Policy, statesmanship.
    -8 A mean, contrivance; किं तु मन्त्रं प्रदास्यामि यो वै तान् निहनिष्यति Rām.7.6.1.
    -9 N. of Viṣṇu.
    -1 of Śiva.
    -11 (In astrol.) The fifth mansion.
    -Comp. -अक्षरम् a syllable in a spell.
    -अधिकारः business of council meetings; Kau. A.1.15.
    -अधिराजः supreme over all spells.
    -आराधनम् endeavouring to obtain by spells or incantations; मन्त्राराधनतत्परेण मनसा नीताः श्मशाने निशाः Bh.3.4.
    -उक्त a. mentioned in a hymn.
    -उदकम्, -जलम्, -तोयम्, -वारि n. water consecrated by means of spells, charmed water.
    -उपष्टम्भः backing up by advice.
    -करणम् 1 Vedic texts.
    -2 composing or reci- ting sacred texts; P.I.3.25.
    -कर्कश a. advocating a stern policy; ये$पि मन्त्रकर्कशाः शास्त्रतन्त्रकाराः Dk.2.8.
    -कारः the author of Vedic hymns.
    -कार्यम् subject of consultation.
    -कालः time of consultation or delibe- ration. स्त्रीम्लेच्छव्याधितव्यङ्गान् मन्त्रकाले$पसारयेत् Ms.7.149.
    -कुशलः a. skilled in giving advice.
    -कृत् m.
    1 an author or composer of Vedic hymns; अप्यग्रणीर्मन्त्र- कृतामृषीणां कुशाग्रबुद्धे कुशली गुरुस्ते R.5.4;1.61;15.31.
    -2 one who recites a sacred text.
    -3 a counsellor, an adviser.
    -4 an ambassador; यद्वा अयं मन्त्रकृद्वो भगवानखिलेश्वरः Bhāg.3.1.2.
    -कृत a. Consecrated by mantras; यस्ते मन्त्रकृतः पाणिरग्नौ पापे मया धृतः Rām.2.14. 14.
    -गण्डकः knowledge, science.
    -गुप्तिः f. secret coun- sel.
    -गूढः a spy, a secret emissary or agent.
    -गृहम् a council-chamber.
    -ग्रहः listening to the counsels of mini- sters; सप्तमे तु मन्त्रग्रहो दूताभिप्रेषणानि च Dk.2.8.
    -जा the power of spells; L. D. B.
    -जागरः recital of Vedic texts at night.
    -जिह्वः fire; अमृतं नाम यत् सन्तो मन्त्रजिह्वेषु जुह्वति Śi.2.17.
    -ज्ञ a.
    1 knowing sacred texts.
    -2 skilled in counsel.
    -3 skilled in spells.
    -(ज्ञः) 1 a counsellor, adviser.
    -2 a learned Brāhmaṇa; मन्त्रज्ञै- र्मन्त्रिभिश्चैव विनीतः प्रविशेत् सभाम् Ms.
    -3 a spy.
    -तत्त्वम् the essence of counsel.
    -तन्त्र see अमन्त्र.
    -दः, -दातृ m. a spiritual preceptor or teacher; पिता भवति मन्त्रदः Ms. 2.153.
    -दर्शिन् m.
    1 a seer of Vedic hymns.
    -2 a Brāhmaṇa versed in the Vedas; यो ह्यग्निः स द्विजो विप्रैर्मन्त्र- दर्शिभिरुच्यते Ms.3.212.
    -दीधितिः fire.
    -दृश् a.
    1 knowing sacred texts.
    -2 skilled in counsel or spells. (m.)
    1 a seer of Vedic hymns
    -2 an adviser, a counsellor; अथाह तन्मन्त्रदृशां वरीयान् यन्मन्त्रिणो वैदुरिकं वदन्ति Bhāg.3. 1.1.
    -देवता the deity invoked in a sacred text or mantra.
    -धरः, -धारिन् m. a counsellor.
    -निर्णयः final decision after deliberation.
    -पदम् the words of a sacred text.
    -पूत a. purified by mantras. ˚आत्मन् m. an epithet of Garuḍa.
    -प्रचारः the course of counsel or procedure; Pt.2.
    -प्रभावः the power of a spell.
    -प्रयोगः, -युक्तिः f. application of spells.
    -बी(वी)- जम् the first syllable of a spell.
    -भेदः breach or betrayal of counsel.
    -मूर्तिः an epithet of Śiva.
    -मूलम् magic.
    -यन्त्रम् a mystical diagram with a magical formula.
    -युक्तिः application of spells; magical means.
    -योगः 1 employment or application of spells.
    -2 magic.
    -रक्षा not disclosing, keeping a secret.
    -वर्जम् ind. without the use of spells.
    -वहः N. of Viṣṇu.
    -वादः the substance of sacred texts.
    -वादिन् m.
    1 a reciter of sacred texts.
    -2 an enchanter, a conjurer.
    -विद् see मन्त्रज्ञ above.
    -विद्या the science of spells, magic.
    -शक्तिः f. the power of spells.
    -श्रुतिः a consultation overheard.
    -संस्कारः any Saṁskāra or rite performed with sacred texts; अनृतावृतुकाले च मन्त्रसंस्कारकृत् पतिः Ms.5.153.
    -संस्क्रिया any magical rite.
    -संवरणम् concealment of a design; मन्त्रसंवरणेनास्मि कुन्त्या दुःखेन योजितः Mb.12.2. 18.
    -संहिता the whole body of Vedic hymns.
    -साधकः a magician, conjurer.
    -साधनम् 1 effecting or subduing by magic.
    -2 a spell, an incantation.
    -3 attainment of supernatural or magical powers (by muttering spells); चामुण्डे भगवति मन्त्रसाधनादाबुद्दिष्टामुपनिहितां भजस्व पूजाम् Māl. 5.25; K.37,4,44.
    -साध्य a.
    1 to be effected or subdued by magic or spells; Pt. 1.65.
    -2 attainable by consultation.
    -सिद्ध a.
    1 possessing the power of spells, rendered efficacious; सो$स्म्यहं मन्त्रसिद्धः Dk.2.2.
    -सिद्धिः f.
    1 the working or accomplishment of a spell.
    -2 the power which the possession or knowledge of a spell gives to a person.
    -सूत्रम् a charm fastened on a string.
    -स्नानम् the recitation of particular texts as a substitute for ablution.
    -स्पृश् a. obtaining (anything) by means of spells.
    -हीन a. destitute of or contrary to sacred hymns.

    Sanskrit-English dictionary > मन्त्रः _mantrḥ

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»